LES ILLUMINATIONS LYON - LOS VAN DE WERELD

Sinds La Fête des Lumières (of Les Illuminations) in 1999 z'n nieuwe jasje kreeg, groeide het uit tot een multimediaspektakel op wereldniveau met klank, kleur en het rijke patrimonium van Lyon als hoofdrolspelers. Vier dagen lang is het centrum van de historische stad een feeëriek decor waar magie je overdondert en kippenvel de norm is. In de stad waar het leven voordien nog z’n dagelijkse gangetje ging, ontpopt zich bij valavond een wondere wereld vol zinsbegoocheling. Les Illuminations zijn een feel good event dat je minstens één keer in je leven moet gezien hebben.

aftrap op Place Bellecour

Een artificiële jungle. Lyon was net nog een gewone stad op een gewone winterdag maar wanneer de avond valt verandert plots alles. Het lijkt of er over de historische stad een magische sluier valt, feeërieke decors lichten overal op. Toch sta ik midden in de realiteit, op het immense Place Bellecour, waar mensen vol verwachting toestromen. De sfeer is relaxt en de menigte focust zich gebiologeerd op Pierrot le Feu, een schalkse marionet die op een reuzenrad geprojecteerd wordt. Hij ontsteekt symbolisch een lucifer, jongleert er wat mee en kijkt dan naar de massa op het plein, alsof hij wil zeggen: het is jullie feest, neem het ervan. Als apotheose volgt nog een kort maar spetterend vuurwerk: Les Illuminations zijn er weer. Het is een van de taferelen die zich vier avonden lang onafgebroken zal herhalen.

Me Tarzan

Een korte wandeling verder, op het binnenplein van het oude Hôtel-Dieu, trek ik onder de goedgemutste melodie van Singing in the rain door een artificiële jungle van duizenden 'lianen' die voortdurend van kleur veranderen. Dan dooft het licht en hoor ik een luide Tarzankreet. Luttele seconden later zie ik de koning van de jungle tegen een muur aan smakken. Het is een ludieke noot in een historische decor waar groot en klein zich ongeremd amuseren, hier en daar wordt zelfs gedanst. Intussen slibben de straten op het Prêsqu'Ile dicht. Letterlijk. Ik drijf met de massa mee naar het Place des Jacobins waar de Direction Eclairage Public van de stad uitpakt met hun project: Show Case, een mysterieuze kubus vol optische illusies en bizarre reflecties. Het is een huzarenstukje dat op veel bijval van de omstaanders - en op die van mij - kan rekenen.

De toestroom aan mensen rond het stadhuis is enorm maar de organisatie loopt gesmeerd, niks wordt aan het toeval overgelaten. Eens in de mensenstroom is er dan ook geen weg meer terug. Ik schuif - min of meer gedwongen - met de massa het Place des Terreaux op waar Le Prince des Lumières me meevoert door een fantastische wereld van vuur, gigantische insecten en hallucinante planten. De kleine prins doet het hele plein naar adem happen, de magie is tastbaar en ik voel me even los van de wereld. Het is al na middernacht als ik van Place des Terraux wegwandel naar mijn hotel dat slechts enkele straten verder ligt. Het wordt mijn huzarenstukje van de avond, ik moet er noodgedwongen naartoe tegen de mensenstroom in, het blijkt een hele onderneming. Maar mij hoor je niet klagen want vanavond heb ik weer eens wat magie geproefd, al de rest is bijzaak.

Place des Terreaux, even los van de wereld

Religieuze wortels. Ik zit al voor dag en dauw aan de koffie en de croissants terwijl ik de regionale kranten doorneem. De headlines: Les Illuminations, de belangrijkste installaties worden gewikt en gewogen, er worden zelfs punten toegekend, van één tot tien. Als ik al vroeg de stad intrek liggen de straten er nog opvallend verlaten bij. In Vieux Lyon, bij de Temple du Change neem ik de trappen naar de Basilique de Fourvière, waar ik een magistraal panorama over de ontwakende stad heb, puffende schoorstenen incluis. Bij zonsopgang is Lyon weer de gewone stad op een gewone winterochtend. Boven mij, op het dak van de basiliekkapel, schittert een gouden Mariabeeld in de ochtendzon. Het spektakel van vandaag dringt het een beetje naar het achterplan maar toch ligt dit beeld aan de oorsprong van la Fête des Lumières. Het zou in september 1852 feestelijk op het dak van de kapel worden geplaatst maar het was op de bewuste dag nog niet voltooid. De kardinaal van Lyon verschoof de inhuldiging ervan naar 8 december, het feest van de Onbevlekte Ontvangenis. Toen dreigde een zware storm roet in het eten te gooien maar als bij wonder trok die avond de hemel helemaal open en de ceremonie kon doorgaan. Dankbaar en opgelucht zetten de Lyonnais massaal kaarsen voor hun ramen, een traditie die voortleeft tot op de dag van vandaag. Het religieuze feest werd in 1999 in een nieuw jasje gestoken en groeide uit tot het multimediaspektakel zoals we dat vandaag kennen. Ieder jaar opnieuw zakken miljoenen bezoekers af naar de Lyon voor Les Illuminiations. Het is met het carnaval in Rio en de Oktoberfesten in München een van 's werelds grootste evenementen qua opkomst.

sublieme reflecties in de Saône als toegift

Alice in Wonderland (by night). Op de vensterbanken flikkeren overal kaarsjes in gekleurde glaasjes en kartonnen zakjes, het is 8 december, de dag van de apotheose. Nog voor zonsondergang verlaat ik het centrum van het Prêsqu'Ile om de grote stormloop te ontwijken. Ondanks de koude - die me eigenlijk geen moer kan schelen - heb ik een immense wandeling uitgestippeld: ik verken la fête met de kritieken uit de kranten als leidraad. Bij le Pont de la Feuillée op de Quai Saint-Antoine wacht me meteen een leuke verrassing, een frivole stoet van reusachtige lichtgevende marionetten uit papier mâché kruist mijn weg. Les Allebrilles, bizarre fantasmagorische figuren, animeren de omstaanders met dans en muziek terwijl ze zich vrolijk een weg door het volk banen. Vanaf de andere oever spatten de kleuren van Le Grand Orchestre de Fouvière me tegemoet, de monumenten langs de oever van de Saône en op de helling van Fouvière lichten simultaan op bij de muziek van Lawrence of Arabia. Het is een indrukwekkende klank-en lichtsymfonie met een hoog kippenvelgehalte, als toegift weerspiegelt de rivier het tafereel.

Artificiële jungle in Hôtel Dieu

Ik voel me als Alice in Wonderland, by night. 'Merci Marie' lees ik op een enorme lichtkrant op de basiliek, het is nog een van de weinige referenties naar de religieuze roots van het evenement. Op de Qaui Saint-Vincent, bij de Mur des Lyonnais, een van de beroemdste fresco's van Lyon, brengt een spectaculaire projectie de dertig prominente figuren uit de geschiedenis van Lyon tot leven. Het kreeg een negen van de krant, van mij krijgt het voluit een tien. Ik bedank voor de lange rijen wachtenden aan de metrostations en met een gehuurde stadsfiets - Lyon was de stad die het concept lanceerde - rijd ik naar het Parc de la Tête d'Or. Rode Chinese lantaarns lichten overal op in de bomen en op het meer drijven sierlijke lotusbloemen. Ik wandel er door een imaginair China vol kleuren en geniet er zelfs van een echt schaduwtheater, de perfecte afsluiter van de avond en van les fêtes. Jammer van de tijd want vier dagen vliegen voorbij in Lyon en blijken zelfs te kort om alle installaties - meer dan 80 - af te lopen. Eén ding is zeker, volgend jaar ben ik er weer bij.

'fantasmagorische' optocht langs de Saône

© TEKST: WERNER GLADINES - FOTO'S: WERNER GLADINES & MYRIAM THYS 2014

LYON PRAKTISCH:

Vervoer: Wij reden naar Lyon met Voyages-sncf.com dé hogesnelheids treinspecialist van Europa. Voyages-sncf.com maakt het de reizigers makkelijk door o.a. de reserveringsalert waardoor reizigers een e-mail ontvangen zodra de door hun gewenste treinkaartjes voor een klein prijsje online te koop zijn. Super handig!

Info over Frankrijk: be.france.fr/nl

Info over de regio Rhône-Alpes: www.rhonealpes-tourisme.com

TIPS:

La Fête des Lumières is een spektakel voor zowel groot als klein. Het heeft ieder jaar rond 8 december plaats en duurt vier dagen. Bovendien is het helemaal gratis. Hoogtepunt van het festival is 8 december wanneer de inwoners bij valavond massaal kaarsjes voor hun ramen zetten. Een programma en een plan van de diverse sites kan je gratis krijgen bij de toeristische dienst. Lyon Tourisme et Congrès organiseert ook geleide bezoeken tijdens het festival, meer info: www.lumieres.lyon.fr

adembenemend tot leven gebracht: le Mur de Lyon

FÊTE DES LUMIERES 2016: VAN 8 T/M 10 DECEMBER

Een handig hulpje voor het verkennen van Lyon is de Collector, een overzichtelijke uitgave van de toeristische dienst i.s.m. Yelp Lyon en My Little Lyon. Je vindt er volop bruikbare adresjes: eten & drinken, shoppen, uitgaan, evenementen en cultuur. Regelmatige update. De Collector is gratis te verkrijgen bij de toeristische dienst van Lyon en in de meeste hotels.

Shoppen: In Lyon kan je kan leuk en ongebreideld shoppen op het Prêsqu’Ile vanaf Place des Terraux tot Place Bellecour. In het 6^e arr. in de driehoek tussen Avenue du Maréchal de Saxe en Cour F. Roosevelt. Sfeervolle boetiekjes voor originele souvenirs en leuke cadeaus vind je volop in de gezellige straatjes van Vieux-Lyon. Les Halles de Lyon Paul Bocuse zijn een paradijs voor gastronomen.

Eten en drinken: Gastronomische citytrip in Lyon.

Lyon verkennen: in de gezellige straatjes van Vieux Lyon kan je uren heerlijk slenteren en vanaf de Basilique de Fourvière heb je een prachtig panorama over de stad. Trappen lopen en nog meer sfeer proef je in het quartier de la Croix-Rousse, de wijk van de voormalige zijdewevers.

Fresco’s: de meer dan 400 muurschilderingen van o.a. Cité Création, een collectief van een tiental Lyonnaise muurschilders, werden legendarisch. Een handige gids voor het ontdekken van de beroemde Lyonnaise muurschilderingen is ‘Lyon et ses murs peints’ van Corinne Poitieux.